Kennisbank
Ontdek meer over geestelijke begeleiding
Achtergrondinformatie over geestelijke begeleiding
Geestelijke begeleiding (Spiritual Direction of Spiritual Guiding) betekent iemand begeleiden op de geestelijke weg. En 'geestelijke weg' wil zeggen: de weg die mensen gaan in de ontmoeting met God, de Bron, of het geheim van hun bestaan. Geestelijke begeleiding...
~~~ Vierdaagse van de GB ~~~
22-25 mei 2024 – een terugblik
Algmene publicaties over Geestelijke Begeleiding
Algemene publicaties over Geestelijke Begeleiding
– Andriessen, Herman – Oorspronkelijk bestaan, Geestelijke begeleiding in onze tijd, 1996
– Ball, Peter – Introducing Spiritual Direction, 2003
– Barry, William A. & William J. Connolly – The Practice of Spiritual Direction, 2009
– Dam, Gideon van – Dichterbij het Onuitsprekelijke, 2003
– Guenther, Margaret – Holy listening, 1992
– Jong-van Campen, Annemieke de – Mystagogie in werking: Hoe menswording en gemeenschapsvorming gebeuren in christelijke inwijding, 2009
– Knippenberg, Tjeu van – Existentiële Zielzorg – Tussen Naam en Identiteit, 2003
– Leijssen, Mia – Tijd voor de ziel, 2007
– Louf, André – De genade kan meer, 2003
– Maas, Frans – Spiritualiteit als inzicht, 2003
– Meulen, Henk C. van der – Om het geheim van het leven, 2013
– Moon, Gary W. & David G. Benner – Spiritual Direction and the Care of Souls, 2004
– Moons, Jos – De kunst van geestelijke begeleiding, 2019
– Nouwen, Henri – Spiritueel begeleiden – Gids voor de lange weg van het geloof, 2008
– Palmer, Parker J. – A Hidden Wholeness – The journey toward an undivided life, 2004
– Peterson, Eugene H. – Dragende delen, 1995
– Sintobin, Nikolaas – Vertrouw op je gevoel, 2021
– Stinissen, Wilfried – Zorg om de ziel , Over spirituele begeleiding, 2002
– Waaijman, Kees – Spiritualiteit – vormen, grondslagen, methoden, 2003
– Zegveld, André – Worden wat God is – Mensen op het spoor van God brengen, 2009
Publicaties van leden
Bouwman, Kitty
Monografiën
Spiritueel moederschap, Twee vrouwen in het leven van Augustinus, Heeswijk 2019.
Mater Sapientia, de mystagogische functie van het moederschap van God en het geestelijk moederschap bij Augustinus, Vught 2015 (proefschrift).
De spiritualiteit van je kind, God kan zich wel in duizend stukjes verdelen. ‘s Hertogenbosch 2007 (2e druk 2008)
K. Bouwman en K. Bras (red.), Werken met spiritualiteit, Kampen 2001.
Artikelen in (digitale) internationale bundels
- Mother Wisdom and Maria, Two Ways of Salvation in Augustine. In: ETIAM Revista Augustiniana de Pensiamento, Volume 16 (2021), 185-223.
- The Influence of Mother Wisdom on Augustine. In: Women in the Bible, Open Theology Glasgow 2021, 238-247.
- Continence as Mystagogue, Divine Motherhood in the Conversion of Augustine. In: M. Vinzent (ed.), Studia Patristica Vol. CXVIII, Augustine and his Writings Vol 15, Leuven 2021, 227-242.
- Vrouwelijke leiderschap in tijden van crisis. In: Leiderschap in tijden van crisis, Hemel! Wat een mogelijkheden, Augustijns Historisch Instituut Leuven, 2020, 55-72.
- Spiritual Motherhood of Monnica – Two Mothers in the Life of Saint Augustine. In: Studies in Spirituality 29 (2019) 49-69.
- Wisdom Christology in the Works of St Augustine. In: M. Vinzent (ed.), Studia Patristica Vol 24, St Augustine and His Opponents XCVIII, Leuven 2019, 607-621.
Artikelen in bundels
- ‘Ik hoorde het levende licht spreken’, Visioenen in het werk van Hildegard van Bingen. In: H. Wilbrink (red.), Zicht op Hildegard, Heeswijk 2020, 50-75.
- Mediteren met kinderen. In: Handboek christelijke meditatie. L. Boot (red.), Zoeter–meer 2011, 225-240.
- Hildegard van Bingen, de parel van de ziel. In: Stille kracht van transcendentie, wijsheid in beelden, verhalen en symbolen. I. Brouwer e.a. (red.), Amsterdam 2007, 157-170;
- De relatie tussen Monnica en Augustinus. In: Mystiek Duet. B. Blans (red.) Nijmegen 2006, 17-62;
- Mystiek met twee: Teresa van Avila en Johannes van het Kruis. In: Mystiek Duet. Blans (red.) Nijmegen 2006, 93-119;
- Hildegard van Bingen en haar visioenen. In: K. Bouwman en K. Bras (red.), Werken met spiritualiteit, Kampen 2001, 186-194.
- Teresa van Avila en Johannes van het Kruis: de mystiek van de Karmel. In: K. Bouwman en K. Bras (red.), Werken met spiritualiteit, Kampen 2001, 270-279.
- Levensweg en geloofsweg: het schrijven van een spirituele autobiografie. In: K. Bouwman en K. Bras (red.), Werken met spiritualiteit, Kampen 2001, 369-380.
- De tuin van de ziel: mystieke teksten van Teresa van Avila. In: K. Bouwman en K. Bras (red.), Werken met spiritualiteit, Kampen 2001, 449-459;
- Gods eeuwige moederliefde. In: J. Hoving (red.), Hildegard van Bingen, Spiegel van hemelse geheimen. Baarn 1998, 18-48;
Artikelen in tijdschriften
- Een nieuwe kans voor de rituele dans …? In: Handelingen 50 (2022) 4, 29-37.
- Woede om onrecht. In: Herademing 117, 2022 (www.theologie.nl).
- Titus Brandsma’s benadering van waarheidsgetrouwe journalistiek en nepnieuws, in: Herademing 116, 2022 (www.theologie.nl).
- Hildegard verhief haar stem in de middeleeuwse mannenwereld, spreken en zwijgen door Hildegard van Bingen. In: Herademing 115, 2022 (www.theologie.nl).
- Spiritueel moederschap als brug naar vertrouwen, geestelijke begeleiding bij mensen met een beperking. In: Handelingen 49 (2022) 3, 67-72.
- Het ‘spenen’ als symbool voor de transitie van meditatie naar contemplatie. In: Herademing 111 (2021) 27-31.
- Het kosmische ei en het kosmische rad, visioenen van Hildegard van Bingen. In: Herademing 110 (2020) 39-43.
- ‘Ik ontvang en baar’, het moederschap van de kerk bij Hildegard van Bingen. In: Herademing 108 (2020) 24-26.
- Het lichaam als ontmoetingsplaats voor God, Inwijding in het mysterie bij Augustinus. In: Herademing 107 (2020) 8-13.
- Moederschap van God: vrouwe Wijsheid of Maria. In: Perspectief 46 (2019) 13-20.
- Goddelijk moederschap bij de bekering van Augustinus. In: Franciscaans Leven 102 (2019) 63-70.
- De krachtbron van Thekla. In: Herademing 105 (2019) 44-46.
- Hymne aan de materie, Teilhard de Chardin. In: Herademing 106 (2019), 41-43.
- Kostbare druppels van het moment. In: Herademing 26 (2018), 27-30.
- Het moederlijke voeden van Wijsheid bij Augustinus. In: Speling 70 (2018).
- Het goddelijke leiderschap van vrouwe Wijsheid bij Hildegard van Bingen. In: Herademing 26 (2018).
- Vonken van Liefde, Hildegards visie op de oorsprong van het leven. In: Herademing 26 (2018), 33-35.
- Geestelijk moederschap of vroedvrouwenkunde. In: Handelingen 45 (2018)1, 61-65.
- Moederschapsmystiek bij vrouwen en mannen. In: Zijspiegel 15 (2018), 6-7.
- Veranderlijkheid is de aardse vorm van eeuwigheid. In Herademing 100, 2018, 25-31.
- Kostbare druppels van het moment. In: Herademing 101 (2018), 27-30.
- De droom van Monnica, over een wending in Augustinus’ leven. In: Herademing 96 (2017), 18-20.
- Hervorming als inslag. In: Herademing 97 (2017), 27-29.
- Zien met de ogen van de ziel. In: Herademing 95 (2017), 26-29.
- Het hemels Jeruzalem (Augustinus). In: Herademing 94 (2016), 42-46.
- Groeien in verbondenheid – Thema’s uit De kleine prins. In: Herademing 93 (2016), 23-25.
- Pelgrimeren als geestelijke weg. In Herademing 91 (2016), 9-12.
- Vreemdeling worden. In: Herademing 91 (2016), 25-27.
- Schoonheid zo oud en zo nieuw (Augustinus). In: Herademing 90 (2015), 23-25.
- Staan in liefde, een visioen van Hadewych. In: Herademing 89 (2015), 38-40.
- De dingen zien zoals ze zijn. In: Herademing 88 (2015), 9-13
- Mediteren met kinderen: inwijding in de geheimen. In: Herademing 88 (2015), 25-27.
- Teresa van Avila, een bewogen vrouw. In: Herademing 87 (2015), 35-39.
- Nederig worden, Gods liefde laat ons geen andere keuze. In: Herademing 85 (2014), 42-46.
- Het geheim in een Bijbels wonderverhaal, over bibliodrama. In: Herademing
- Sjechina, Gods merkbare Aanwezigheid. In: Herademing 82 (2013), 25-27.
- Gaven van Wijsheid. In: Herademing 79 (2013), 42-46.
- Vieren met lichaam en ziel voor Gods aanschijn. In: Herademing 71 (2011), 14-18.
- Begijnen in beweging. In: Herademing 77 (2012), 36-40.
- De hemel is in jezelf, over Teresa van Avila. In: Herademing 75 (2012), 33-37.
- De pelgrimsweg van het hart. In: Herademing 74 (2011), 25-28.
- Geroepen zijn: overgave en opgave. Over Dag Hammerskjöld. In: Herademing 2010;
- Het geestelijk moederschap van Monnica. In: Herademing 2009;
- Mystieke Jezus. In: Herademing 63 (2009), 23-27.
- Sacrale dans. In: Jota 8(1996) 31, 37-45.
- Mystieke weerbaarheid. In: Herademing 50 (2005), 27-31.
- De hoge waardigheid van de mens, over Meister Eckhart. In: Herademing 12 (2004) 3, 39-46.
- Maria, leven in goddelijke kracht. In: VPW Rotterdam 2004, 2-10.
- Meditatief omgaan met iconen. In: 7even 6 (2004) 4, 24-29.
- Neem de dagen zoals zij komen, over Titus Brandsma. In: Herademing 42 (2003), 33-40.
- Wijsheid: kennis door liefde, over Johannes van het Kruis. In: Herademing 40 (2003), 27-32.
- Friedrich-Kuenen, T. Lindijer en K. Bouwman, De louteringsweg van Hildegard van Bingen in de zes scheppingsdagen. In: Herademing 41 (2003), 49-63.
- Opvoeden in het geheim van de ziel. Mystagogie in de praktijk van vroeger en nu. In: Herademing 10 (2002), 2, 19-26.
- Modellen van God in franciscaans perspectief. In: Franciscaans leven 81 (1998) 6, 269-282.
- Hildegard van Bingen: als een veertje gedragen door God. In: Herademing 6 (1998) 1, 17-28.
- De tuin, een plaats om God te ontmoeten, over Teresa van Avila. In: Herademing
- 4 (1996) 2 (katern).
- Mens worden door het donker van de nacht, over Johannes van het Kruis. In: Herademing 2(1994) 4, 24-30.
- Gespeend tot aan de dood voorbij. De goddelijke pedagogiek in de mystieke werken van Johannes van het Kruis. In: Geest en leven, 70 (1993) 6, 287-297.
- God: Opvoedster tot geestelijke zelfstandigheid. Het moederbeeld van God in de mystieke werken van Johannes van het Kruis. In: Mara 1992, 50-59.
Websites:
Venster ‘meditatie’ (www.venstersopkatholiekgeloven.nl) Adveniat en CNV onderwijs 2012.
Dirkx, Mirjam
Mens, waar ben je?, over geestelijk begeleiding, in Tijdschrift voor geestelijk leven, juli/augustus 2017, blz. 47-57.
Word stil, Herademing 2022-01 (via www.theologie.nl).
Galama, Petra
Contemplatief luisteren, Ouderlingenblad 2023-1 (via www.theologie.nl).
Kruijswijk Jansen, Teun
Vensters op het Onze Vader – werkboekje (samen met Corja Bekius), Docete, 2021.
Tissink, Hans
Kijken met je ziel. Heilig kijken met Vincent van Gogh, Narratio, Gorinchem 2015.
Ontmoetingen met Moderne Devotie. Mediteren met Thomas a Kempis. Een kennismaking en handreiking, Narratio, Gorinchem 2018.
Zegveld, Andre
Een plaats om te wonen. Over spiritualiteit en menswording, Gooi en Sticht, Baarn 1993.
Worden wat God is, Mensen op het spoor van God brengen, Lannoo 2009.
Croonen, Frans
Geestkracht, Zingeving en spiritualiteit in het Nederland van nu, uitgeverij Zilt, 2021.
Ess, Alberte van
Het ritme van de tijden, Dagboek christelijke meditatie, Vbk Media. 2014.
Hibma, Tytsje
Biografie en geestelijke begeleiding, Kerk en Theologie, jrg. 67, nr. 2, april 2016 pg. 173-184.
Geestelijke begeleiding, Onderscheidend luisteren en kijken naar de sporen van God in het leven van een mens, Predikant en Samenleving, jrg. 94, nr. 2, april 2017 pg. 14-15.
Muijtjens, Johan
De spiritualiteit van de geestelijk begeleider, Lezing voor Vereniging van Pastorale Werkers (VPW), november 2010.
Vis, Els
Troost is er mogen zijn, Essay in het kader van HBO theologie, 2023
Zwaan, Barbara
Een prachtige dans, De therapeutische afstemming van afstand en nabijheid in het werk van Carl Rogers, Martin Buber en Henri Nouwen, KSGV, Tilburg 2017.
Dam, Gideon van
Dichter bij het Onuitsprekelijke, Over begeleiding voor en door pastores, uitgeverij Kok, 2004.
Altijd leerling, Mijn kijk op de werkbegeleiding van pastores, Protestantse Kerk in Nederland, 2012.
Groenendijk, Corinne
Afstemmen op de Eeuwige, Meditatie en bezinning op je geestelijke weg’ (cursusboek en handleiding), Uitgeverij Narratio 2017.
VerduurSamen met Franciscus. Naar een groene en geïnspireerde leefstijl’ (cursusboek en vlogs), Uitgeverij Berne 2022.
Koning, Barbara
Dreams and Spirituality, A Handbook for Ministry, Spiritual Direction and Counselling, (Adams, K., Koet, B.J. & Koning, B. eds). Canterbury Press, London 2015.
Theinert, Claudia
Geestelijk Begeleiders, Tochtgenoten – Grensgangers – Bruggenbouwers, Artikel in EN TOCH, september 2009.
Geestelijke Begeleiding, Als tochtgenoot onderweg met de ander, Lezing januari 2010.
Geestelijke begeleiding – als achtergrond onderweg met de ander, Speciale uitgave van Meditatief Leven, Narratio, Gorinchem, 2011.
Wit, Bert de
Schrijven is goud. Geestelijke begeleiding bijeen gelezen in brieven, gebeden en gedachten, Narratio, Gorinchem 2016.
Greydanus, Wijke
Artikel: Als woorden schaars zijn, Heilige tekst in een niet-talige context
In: NZR cahier 4, Bijbel en beperking, Contextuele en missiologische perspectieven, 2019
Tijdschriften
Speling – Tijdschrift voor bezinning
Herademing – Digitaal tijdschrift voor spiritualiteit en mystiek
Presence – An international journal of spiritual direction + companionship
Video’s
Australian Protestant, Kristen Hobby shares her wisdom about who would benefit from spiritual direction.
Washington, DC area Presbyterian, Therese Taylor-Stinson shares her wisdom about who would benefit from spiritual direction.
Pegge Bernecker, editor of Listen: A Seeker’s Resource for Spiritual Direction talks about how to find a spiritual director, step-by-step.
A video with Jamal Rahman
Internationale netwerken
SDE Spiritual Directors in Europe
The Spiritual Directors in Europe is an international network of people involved in the ministry of spiritual direction across Europe – with a few Associate Members in other countries.
At the end of the 20th Century, Johan Muijtjens (The Netherlands), Peter Ball (UK) and Maike Ewart (Germany) shared a vision with each other – and then invited others to share it at the very first meeting of what was to become SDE.
We now have more than 150 members in 27 countries as well as Associates in non-European countries and Friends who follow our work. Members value the opportunity to share wisdom and insights with like-minded people and the openness and welcome has encouraged the ministry of spiritual direction to flourish in former Communist countries where it was non-existent.
We hold an Annual Meeting which gives us a great opportunity to come together to reflect, share good practice and enjoy our common vision for enabling people to become the people God created them to be.